هتل خاتم يزد

خانه لاريها و بادگير آن هتل لاله يزد مربوط به دوره قاجار است و در يزد، خيابان امام خميني، محله فهادان، مجاورعمارت كلاه فرنگي واقع شده و اين اثر در تاريخ 24 بهمن 1375 با شماره هتل خاتم يزد ثبت 1837 به‌عنوان يكي از آثار ملي ايران به ثبت  هتل لاله يزد رسيده‌است. ساختمان خان لاري ها با توجه به سبك كّلي منازل اعياني دور خود ساخته شده؛ يعني خانه اي است با دو قسمت اندروني و بيروني – حياط  هتل خاتم يزد در مركز و قسمت هاي اعيان نشين به صورت چهار فصل در هتل لاله يزد پيرامون  حياط. از قسمت شمالي به عنوان زمستانه و از قسمت جنوبي به عنوان تابستانه استفاده مي شد هتل لاله يزد كه شامل تالار و بادگير هتل خاتم يزد است. از ضلع شرقي كه شامل اتاق آيينه مطبخ سرداب و ساير فضاهاست به عنوان پاييزه و از ضلع غربي به عنوان بهار خواب استفاده مي شد. مالك آن حاج محمد ابراهيم لاري بوده است. هتل لاله يزد از اين مكان هتل خاتم يزد سابقا به عنوان خانقاه نعمت اللهي استفاده مي شده است. مساحت آن حدود 1700 متر و زير هتل خاتم يزد بنائي معادل 1200 متر مربع را داراست.

شيخ فخرالدين احمد و برادرش محمد از مردم اسفنجرد به پيشه شومالي مشغول بوده اند كه به علت ظلم و ستم موجود، از موطن خود هجرت كردند و به يزد آمدند هتل لاله يزد و در محله اي كه فهادان نام داشت، سكونت گزيدند. اين محله يادگاري بوده است از عهد سلطان قطب الدين ابن عزيز الدين لنگر كه از اتابكان يزد بود و به نگهداري يوز علاقه اي وافر داشت. مقبره شيخ زين العابدين علي خاموشي اين مقبره در روستاي ندوشن در ۳۵ كيلومتري يزد، قرار دارد. شيخ علي از عرفا و صوفيه بود كه به شهادت رسيد و هتل خاتم يزد مزارش زيارتگاه و محل نذورات است، و مردم به آن احترام بسيار مي گذارند. بناي آن خشتي و گلي و عاري از كاشي، گچ كاري و ساير مواد است.